Hayata Koçluk Yap – Soruların Gücü
‘’ Bazıları her şeyi olduğu gibi görür, Niçin? diye sorar. Ben hiç var olmamış şeyleri düşünürüm, Neden olmasın diye sorarım. ‘’ G. Shaw
Bir keresinde eskiden beraber çalıştığım birinin verdiği bir eğitimde, benim geliştirdiğim malzemeyi ve örneği kendinin olarak tanıtması ve kelime kelime aynen sunması karşısında neler hissettiğimi hiç unutmam. O an ki sinirim ve öfkemi bir düşünün. Nasıl buna cesaret eder? Bu nasıl düşüncesizce bir haraket. Bunu bana nasıl yapar? Diye sorduğumu hatırlıyorum. Benden emeğimi çalan bir kişinin bende yarattığı etkiyi belki kendi hayatınızda da yaşamış olabilirsiniz. O anki duygu durumumu tetikleyecek negatif soru bombardımanı doğal olarak negatif bir cevaplar silsilesini beraberinde getiriyordu. Bu bir süre devam etti. Daha sonra anladım ki bu tür sorular beni sinirlendirmekten ve üzmekten öteye gitmeyecek. Duygumu değiştirecek en doğru şey kendime yeni soru sormam olacaktı. Bu kişinin neyine saygı duyuyorum? diye soru sordum. Bunu yaparken değer yapısı nedir diye de sordum. Farkındamıydı? Neyi gerçekleştirmek istiyordu? Vs vs . Daha sonra ‘’Ne güzel ya yan gelip oturmuyor çalışıyor’’ dedim ve gülümsedim. Sorular cevapları yerine getirdi.
Sorular bir çok alanda farkındalık sağlayabilir. Ben özellikle üç alanı size anlatmak istiyorum. Daha sonra bu durum ile ilgili bir çalışma projesi sunacağım.
Sorular odağınızın nerede olduğunu gösterir.
Hayat cevaplarda değil sorularda saklıdır diye duyduğun oldu mu bilmiyorum. Fakat bu cümlenin doğruluk payı var. Kişinin sorduğu ne ise odağı da oradadır. Yani neden benim canım çok sıkkın? Ya da Neden beni kimse sevmiyor? Diye sorarsanız doğal olarak canınız sıkkındır ve kimse sizi sevmez.
Bazı insanlar bir türlü bir ilişkiye bağlanamazlar. Ya da evliliklerinde rahat duramazlar. Ya daha iyi biri varsa? Ya bunu seçer de bir şeyler kaçırırsam? Veya Bir defa aldatmaktan bir şey olur mu yahu? Vs vs diyerek birçok soru seçerler… Sonuçta da cevaplarını yaşarlar.
Değişim cesaretini gösteren kişilerin karakterini gösterir.
Mesela Lech Walesa. Milyonlarca insan Kominizmin baskısı altında yaşıyordu. Hayat standartlarının bu kadar adaletsiz olduğu bir dönemde şu soruyu sorabilme cesaretini göstermiştir. ‘’ Tüm çalışan kadın ve erkekler için hayat standartını nasıl yükseltebilirim? Diye sordu. İster bir durum ile karşı karşıya kalalım ister bir şeye başlarken ya da bir müzakerede… sorularınızın gücü her zaman sizi farklı bakış açılarını yaşamanıza neden olur.
Benim anlatmak istediğim, insanlar arasındaki farkın sürekli sordukları sorular arasındaki farktan ibaret olduğudur.
Başarılı insanların çalışma şeklindeki farkını gösterir.
Walt Disney. Başarılı bir adam. Peki onu bu duruma getiren şey nedir? Disney ile ilgili küçük bir hikaye. Disney çalıştığı yıllar içerisinde bir çok kişi ile beraber çalışmıştır. Bunlardan birisi Hanna-Barbara. Beraber Ayi Yorgi ve Huckleberry gibi inanılmaz şeyler başarmışlar. Beraber ne zaman yeni bir proje ve senaryo için çalışmaya başlasalar, Disney kendine has bir çalışma tarzı ile odaya girermiş ve bazı isteklerde bulunurmuş. Bir duvarın tümünü o projeye ayırır ve proje ile ilgili tüm soruları o duvara yazarmış. Bu soruları sadece kendi cevap vermez tüm çalışan arkadaşlarını da bu sorular üzerine düşünmeye teşvik edermiş. Verilen cevapları okur ve üzerinde çalışırmış. Bu şekilde şirketinde ki tüm insan kaynağını ve zekasını kullanırmış. Sorular size farkındalık yaşatır. Başarılı kılar ve hayatınızı kolaylaştırır.
Profesyonel Koçluk eğitimi aldığım ilk zamanlarda beni en çok etkileyen konu güçlü soru sorma modülü idi. Koçluk derine inmek ve güçlü farkındalık sanatıdır. İleride bu konu ile ilgili daha çok yazı yazacağım.
Peki hayatınızda kendinizde sormanız gereken ne gibi sorular var.
Şimdi isterseniz bir çalışma yapalım.
Koçluk yaptığım kişilerden en çok duyduğum şey hayatındaki problemler. Seninde bir çok problemin var. Bunlar : Ekonomik, zaman yönetimi, yalnızlık, sağlık, aldatılma, iletişim kuramama, cesaret, hayır diyemem, planlama gibi bir çok problem olabilir. Bazı sorunların işin içinden çıkamayacağımız kadar büyük görünür. Bazıları ise gözümüzde büyütürüz. Bazı sorunları ise tamamen biz yaratırız.
Bir probleme farklı bir bak açısı kazandırmak için o problemi güçlü sorular ile ele almak gerekmektedir.
Bazı sorular…
. Problemin Problem olmadan önce ki hali neydi?
. Seni bu duruma getiren şey ne?
. Bu problem hangi değerini öksüz bıraktı?
. Senin kim olman bu problemi çözülür hale getirir?
. Bu problemin harika yanı nedir?
. Neler henüz mükemmel değil? Olması gerekiyor mu?
. Hangi sen problemi çözmeye yetmez?
. Bu durumu istediğim hale getirmek için neler yapmaya istekliyim ?
. Bu durumu istediğim hale getirmek için neler yapmamaya istekliyim?
Bu sorulara hayatınızda sizi en çok yoran bir ya da iki sorunu düşünüp cevap verin. Bu cevapları yazmanızı ve üzerinde düşünmenizi rica edeceğim. Derine inin ve farkındalık yaşayın iyi gelecektir.
Şimdide sabah soruları adını verdiğim bir çalışmayı göstereceğim. Bazı danışanlarım bu soruları buzdolaplarına astılar. Bazıları ailece bu sorular üzerinde düşündüler ve müzakere ettiler. Umarım bu sizin için verimli olacaktır.
Sabah Soruları:
Hayat tecrübemiz neye odaklandığımıza bağlıdır. Aşağıda ki sorular sizin daha çok mutluluk, heyecan, gurur, minnet, neşe, adanmışlık yaşamınız ve hayatınızın her gününü sevmeniz için tasarlanmıştır. Unutmayın, kaliteli sorular, kaliteli bir hayat yaratır.
Bu sorulanın her birine iki üç cevap bulun ve kendinizi dünyanın içinde hissedin. Eğer cevap bulmakta zorluk çekerseniz, ‘olabilirim” kelimesini koyun yeterli olur. Örnek: “Şu anda hayatımın neresinden en mutluyum yerine, Şu an da hayatımın nesinden en mutlu olabilirim?
1.Şu anda hayatımın nesinden en mutluyum?
Bunun nesi beni mutlu ediyor? Bana nasıl bir duygu veriyor?
2.Şu anda hayatımın nesi bana heyecan veriyor?
Bunun nesi beni heyecanlandırıyor? Bu bana nasıl bir duygu veriyor?
3. Su anda hayatımın nesinden gurur duyuyorum?
Bunun nesi bana gurur veriyor? Bu bana nasıl bir duygu veriyor?
4. Şu anda hayatımda neye minnet duyuyorum?
Bunun nesi minnet gerektiriyor? Bu bana nasıl bir duygu veriyor?
5. Şu anda hayatımda en çok neyden zevk alıyorum?
Onun nesinden zevk alıyorum? Bu bana nasıl bir duygu veriyor?
6. Şu anda hayatımda neye adanmış durumdayım?
Bunu nesi var da adanıyorum? Bu bana nasıl bir duygu veriyor?
7. Kimi seviyorum? Beni kim seviyor?
Onun içimde sevgi doğuran şeyi nedir? Bu bana nasıl bir duygu veriyor?
Bu sorulara vereceğiniz cevaplar sizde başka farkındalıklar yaratacak. Belki bu soruları hiç sormadınız belki de düşünmediniz.
Unutmayın hayat sorduğunuz sorulara verdiğiniz cevaplarda gizli.
Yine unutmayın, kaliteli sorular kaliteli hayat yaratır.
